Kolon Kanseri Riskini Arttıran 8 Faktör!
KOLON KANSERİ RİSKİNİ ARTIRAN 8 FAKTÖR
Kolon kanseri dünya çapında kansere bağlı ölümlerin ikinci önde gelen nedenidir. 2020 yılında yapılan bir araştırmada dünya çapında 1,9 milyondan fazla yeni kolorektal kanser vakasının tespit edildiği ve kolorektal kanser nedeniyle 930.000’den fazla kişinin hayatını kaybettiği iddia edildi. Kolon kanseri belirti vermeyen ve yavaş ilerleyen bir kanser türüdür. Özellikle 50 yaş ve üzeri bireyler bu hastalığa yakalanma riski altındadır. Memorial Antalya Hastanesi Genel Cerrahi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Alihan Gürkan, kolon kanseri hakkında bilmeniz gerekenleri anlattı.
Belirtiler kanserin konumuna göre değişir.
Kolon kanseri sıklıkla 60-70 yaşları arasında ortaya çıkar. Ailesinde erken yaşta kolon kanseri olmayanların 50 yaş altında bu hastalığa yakalanma olasılıkları daha düşüktür. Belirtiler kanserin yerleşim yerine göre değişiklik gösterebilir. Örneğin; Makat çıkışına çok yakın olması durumunda kişinin eline karnabahar benzeri bir et parçası gelebilir, kanama meydana gelebilir, ishal ve ara sıra kabızlık meydana gelebilir. Karın dışkılaması düzensiz olmaya başlar, karın şişkinliği artar ve bu durum hasta tarafından hazımsızlık olarak algılanabilir. Dışkılamada sümüksü yapılar olabileceği gibi, hastalığın ilerleyen dönemlerinde gaz çıkaramama, şişkinlik, karın ağrısının artması ve hatta kusma bile ortaya çıkabilir.
Kolon kanseri için risk faktörleri şunlardır:
- Bağırsak iç kısmında kolonda yer alan ve “polip” adı verilen et modüllerinin varlığı riski artırmaktadır.
- Kişi daha önce kolon kanseri tanısı almış ve tedavi görmüş olsa dahi risk devam etmektedir.
- Yumurtalık, rahim ve meme kanseri olan hastalar da kolon kanseri açısından risk altındadır.
- Sigara içmek kolon kanserine yakalanma riskini artırır.
- Beslenme alışkanlıklarının kolon kanseri üzerinde önemli bir etkisi vardır. Kırmızı etten zengin, meyve ve sebzeden fakir beslenme alışkanlığı ise kolon kanseri riskini artırıyor.
- Düşük selenyum düzeyi, inflamatuar bağırsak hastalıkları, bazı virüs türleri, sanayileşmiş ülkeler (fast food, işlenmiş gıdalar) gibi çevresel faktörler ve aşırı alkol tüketimi kolon kanserine yakalanma olasılığını artırmaktadır.
- B6 vitamini eksikliği kanser riskini artırabilir.
- Hareketsiz yaşam tarzı kanser riskini artırıyor.
45 yaşından sonra kolonoskopi şart!
Gizli kan tarama sonucu pozitif olanlarda ve 45 yaş üstü herkese kolonoskopi rutin olarak yapılmalı ve 5 yılda bir tekrarlanmalıdır. Aile öyküsü olanlar mutlaka doktora başvurmalıdır. Kolonoskopi sırasında çıkarılan poliplerde kanser erken dönemde tespit edildiğinde ameliyata gerek kalmayabilir ve bu hastalar yakından takip edilir. Kanser ileri evrede ise ameliyat yapılır. Ameliyat açık ya da laparoskopik denilen kapalı bir işlemle yapılabilir.
Erken evrede yakalanan kolon kanseri 5 kat daha uzun yaşıyor
Ameliyattan sonra hastanın durumuna ve doktorun kararına göre tedaviye ilaç veya radyasyon tedavisi eklenebilir. Erken evrede teşhis edilen kolon kanseri hastası, geç evrede teşhis edilen bir hastaya göre 5 kat daha uzun yaşıyor. İlk 2 yıl 3 ayda bir, sonraki 5 yıl ise 6 ayda bir doktor kontrolünde olmak çok önemlidir. Kolon kanseri erken teşhis ile önlenebilir bir hastalıktır ve erken teşhis sonuçları diğer kanserlere göre oldukça başarılıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
