Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu: Uluslararası Doğrudan Yatırım Her Geçen Gün Azalıyor, Yabancılar Gayrimenkul Alıyor
CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, Plan ve Bütçe Kurulu’nda Ticaret Bakanlığı bütçe görüşmeleri sırasında, “2022 yılına baktığımızda zamanla gayrimenkul yatırımlarının arttığını, sermaye yatırımlarının ise azaldığını görüyoruz. Yani, Neredeyse kafa kafaya geldiler. 6 milyar 791 milyon dolarlık sermaye yatırımı oldu.” “6 milyar 273 milyon dolar gayrimenkul yatırımı yapıldı. Uluslararası doğrudan yatırımlar her geçen gün azalıyor, yapıları istediğimiz gibi değil, yabancılar gayrimenkul alıyor. Sermaye yatırımlarında ciddi bir azalma var” dedi.
Ticaret Bakanlığı’nın 2024 yılı bütçesi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülüyor. CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu ise heyete yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Şu anda ihracat Türk ekonomisi için, özellikle de cari açık veren ve çifte açıkla karşı karşıya olan ülkemiz için önemli. Bu yılın 2023’te 255 milyar dolar ihracatla kapatılması planlanıyor, geçen yıl ise 2023’ün 255 milyar dolar ihracatla kapatılması planlanıyor.” 254 milyar dolarlık ihracatla neredeyse buna yakındı.” İhracatımız vardı. Geçen yıl sanırım 109 milyar dolar dış ticaret açığımız vardı, bu yıl bu açığın 112 milyar dolara çıkması bekleniyor. Güncel rakamlara baktığımızda 2023 Ocak-Eylül rakamlarına baktığımızda ihracatımızın bir önceki yıl olan 2022 yılında 187 milyar dolara yükseldiğini görüyoruz. 2017 yılında ise 188 milyar dolar oldu. 274 milyar dolara da çıktı, burada da dış ticaret istikrarının eksi 87 milyar 228 milyon olduğunu görüyoruz. Burada dikkatimi çeken konulardan biri ihracatın ithalatı karşılama oranıdır. Geçtiğimiz yılın Ocak-Eylül döneminde ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 69 seviyesindeydi. 0,3 iken bu dönemde yani 2023 Ocak-Eylül döneminde bu oranın yüzde 68,2 olduğunu görüyoruz. Planınız yıl sonunda bunu yüzde 69,5 seviyesinde kapatmak. Şimdi, gelecek yıl ne olacak? 2024, 2025, 2026’da, önümüzdeki dönemde neler olacağına baktığımızda orta vadeli plandaki rakamlara bakıyoruz; 2023 planlamanız ve hedefiniz yüzde 76,81 ama 2023 gerçekleşme yüzde 69,5 yani hedeften ciddi bir sapma var. Peki önümüzdeki yıllarda bu yüzde 80’e, yüzde 85’e çıkar mı? “Ticaret Düzenleme, Geliştirme ve Kolaylaştırma Programındaki rakamlara baktığımızda 2026’da hedefiniz yüzde 73. Bakın bu çok düşük bir rakam gibi görünüyor.”
“2053’TE BU HEDEFLERİMİZİ GERÇEKLEŞTİRMEK İSTİYORUZ, BUNU BAŞARMANIN YOLU YÜKSEK TEKNOLOJİK ÜRÜNLER ÜRETEBİLMEK VE İHRAÇ EDEBİLMEKTEN GEÇER”
Konuşmasında Ticaret Bakanı Ömer Bolat’a da seslenen Bakırlıoğlu, konuşmasını şöyle sürdürdü:
Biliyorsunuz 12. Kalkınma Planı’nda bazı hedefler konmuştu, özellikle yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayii ihracatındaki payının yüzde 3’ten yüzde 17’ye çıkarılması gibi çok önemli bir hedef var ama siz sunumunuzda bu hedefe hiç değinmemiştiniz. ve bu hedefe yönelik adımlardan bahsetmediniz. Bunu sunumunuzda görmek isteriz. Neden görmek isteyelim? Çünkü ihracatta özellikle yüksek teknolojili ürünlerde payımızın artması gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü 2053 yılında o hedeflere ulaşmak istiyorsak, yani dünyanın ilk 10 ekonomisi arasında yer almak istiyorsak, hayal ediyorsak Dünyanın en güzel 100 üniversitesi arasında yer alan 5 üniversiteden dünyanın marka fiyatları en yüksek olanları karşınızda. 100 firma arasında 5 Türk firmasının olduğunu hayal edersek, bunu başarmanın temel yolu yüksek teknolojili ürünler üretebilmek ve ihraç edebilmektir. Bunu yapabilirsek bu hedeflere ulaşmanın kolay olacağını düşünüyoruz.
“6 MİLYAR 273 MİLYON DOLAR GAYRİMENKUL YATIRIM YAPILDI, YABANCI GELİRLER GAYRİMENKUL ALIYOR”
Yapısına da bakmamız lazım. 2015 yılında -az önce de belirttiğim gibi- 19,2 milyar dolarlık yabancı yatırım girişi oldu. Bunun 12 milyar doları sermaye girişi, 4 milyar doları gayrimenkul girişi oldu. 2022 yılına baktığımızda ise bu durumun tersine döndüğünü, yani zamanla gayrimenkul yatırımlarının arttığını, sermaye yatırımlarının ise azaldığını, yani neredeyse başa baş durumda olduklarını görüyoruz. 6 milyar 791 milyon dolarlık sermaye yatırımı, 6 milyar 273 milyon dolarlık gayrimenkul yatırımı oldu. Sermaye yatırımlarının yapısına baktığımızda sadece yüzde 24’ü imalat sanayine yatırım yapıyor. Yani yurt dışından ülkemize yatırım yapanların sadece yüzde 24’ü imalat sanayine yatırım yaptı. Ölçek yüzde 62,8 olup, hizmet sektörü ve perakende sektöründe çok ciddi bir artış var. Yani uluslararası doğrudan yatırımlar gün geçtikçe azalıyor, yapıları istediğimiz gibi değil, yabancılar gayrimenkul alıyor. “Sermaye yatırımlarında çok ciddi bir azalma var.”
